Θαυμαστὴ πνευματικὴ ἀποκάλυψη
Ἐπὶ τῇ ἐπετείῳ τῶν 500 ἐτῶν ἀπὸ τῆς ἀθλήσεώς του
μετὰ τῶν Μαθητῶν του Ἰακώβου καὶ Διονυσίου ἐν Ἀδριανουπόλει (1520)
ΗΜΕΡΑΝ τινὰ εἶπεν ὁ Ὅσιος εἰς τὸν μαθητήν του Μαρκιανόν· ὦ Μαρκιανέ, κάθε ἄνθρωπος χρεωστεῖ νὰ ἔχῃ τέσσαρας ἀρετάς, ἤγουν ὀφθαλμούς, δύο μὲν τοῦ σώματος, καὶ δύο τῆς ψυχῆς· καὶ ὅταν οἱ ψυχικοὶ ὀφθαλμοὶ ἀνοιχθῶσι μὲ τὴν χάριν τοῦ ἁγίου Πνεύματος, βλέπουσιν ἐκεῖνα ὅπου δὲν βλέπουσιν οἱ σωματικοὶ ὀφθαλμοί. Καὶ τὸ τί βλέπουν τὰ διηγήθη.
Ὁ δὲ μαθητὴς θαυμάσας εἰς τὰ λεγόμενα τοῦ εἶπεν· ἄλλου τινὸς εἶπες αὐτὰ Πάτερ; Καὶ ὁ Ὅσιος ἀπεκρίθη· εἰς κανένα ἄλλον δὲν τὰ εἶπα· διότι δὲν ἤκουσεν ἀπὸ ἄλλον τοιούτους λόγους ὁ μαθητής του Μαρκιανός, ὁ ὁποῖος ἠρώτησε τὸν Ὅσιον ἄν ἤθελε νὰ τὰ φανερώσῃ εἰς τὸν Προηγούμενον τοῦ Βατοπαιδίου Ἰώβ, ἐπειδὴ ἐγνώριζε τὰς θείας Γραφάς, καὶ τὴν ἔξω σοφίαν, μὲ τὸν ὁποῖον εἶχε κάμει ὁ Μαρκιανὸς ἔτη τρία. Καὶ τοῦ λέγει ὁ Ὅσιος, «πήγαινε καὶ εἰπέ του ὅτι ἔπαθα πολλοὺς πειρασμούς».
Καὶ ταῦτα λέγοντος τοῦ Ὁσίου ἤρχισε καὶ διηγήθη τοῦ Μαρκιανοῦ τὰ κάτωθεν ὅπου γράφομεν· «Ἡμέραν τινὰ ἐκατάλαβα εἰς τὴν καρδίαν μου, ὦ τέκνον μου Μαρκιανέ, πρῶτον ὡς μικρὰν παρηγορίαν, ἔπειτα ἐπερίσσευσεν ἡ παρηγορία ἐκείνη, καὶ τότε ἠσθάνθην θερμότητα ὡς πυρός, μὲ χαρὰν πολλὴν ἡνωμένην μὲ ἀγάπην πρὸς τὸν Θεὸν καὶ τὸν πλησίον, καὶ ὕστερα ἀπὸ αὐτὰς τὰς διαθέσεις καὶ ἐνεργείας τοῦ Πνεύματος, ἐπέλαμψεν εἰς τὴν ψυχήν μου φῶς γλυκύτατον καὶ ἄρρητον, τὸ ὁποῖον μοῦ ἐσκέπασε τὸ νέφος, ὅπερ εἶχον πρότερον διὰ τὴν παράβασιν τοῦ Ἀδὰμ τοῦ πρωτοπλάστου καὶ εἰς τὴν ἀρχὴν ὡς ὀλίγον τι φῶς τοιοῦτον μοῦ ἐφαίνετο· καὶ ὕστερον ἐπερίσσευσεν ἀπὸ ὀλίγον ὀλίγον καὶ ἐσήκωνε μεγάλην φλόγα, καὶ ἔτσι μὲ ἔπερνε καὶ ἡρπαζόμην εἰς ὕψος ἀκατανόητον· καὶ ἀπ’ ἐκεῖ ἔβλεπα ὅλην τὴν αἰσθητὴν κτίσιν ὑποκάτωθέν μου φαινομένην· τὴν δὲ μεγαλειότητα καὶ τὸ κάλλος τοῦ ἡλίου καὶ τὸν στολισμὸν τῶν ἀστέρων καὶ τὸν γῦρον τῆς γῆς, καὶ τῆς ἀβύσσου τὸ πλάτος· καὶ τὸν αἰσθητὸν παράδεισον κατὰ ἀνατολὰς μετὰ τῶν εὑρισκομένων ἐκεῖ ἁγίων ψυχῶν, καὶ φῶς χωρὶς νύκτα, ἐπειδὴ δὲν χρειάζονται τὸ ἡλιακὸν φῶς τοῦ κόσμου τούτου, ἐκεῖ ὅπου ἀναπαύονται αἱ ψυχαὶ τῶν δικαίων, ἀλλὰ φῶς παντοτεινὸν τοὺς φωτίζει· καὶ ὕστερον ἀπ’ αὐτὴν τὴν θεωρίαν, ἡρπάγην ὑψηλότερα καὶ ἔξω τοῦ οὐρανοῦ καὶ εἰς τὴν ἀρχὴν εἶδα τὸν τόπον τῶν Ἀγγέλων, τῶν πρώτων Ἑωσφόρων, οἵτινες ἐξέπεσον καὶ ἔγειναν σκότος διὰ τὴν ὑπερηφάνειάν των· εἶναι δὲ κενὸς καὶ φωτοειδὴς καὶ γεμᾶτος κάλλος ἀρρήτου.»
Ὕστερον ἡρπάγην εἰς τὸ προσεχὲς τῶν Ἀγγέλων τάγμα καὶ μετὰ τοῦτο εἰς ἄλλον, ἕως οὗ ἐπέρασα τὰ τάγματα μὲ τὴν θεωρίαν, εἰς τὰ ὁποῖα ἐγνώριζα ὅτι τὸ φῶς ὅπερ εὑρίσκετο εἰς ἐμέ, ἐπερίσσευε καὶ ἐγινόμην λαμπρότερος ὅπου καὶ αὐτὰ τὰ πολυόμματα Χερουβὶμ ἔβλεπον τόσον, ὥστε μοῦ ἐφαίνετο ὅτι ὁ νοῦς μου πολυόμματος ἔγινε· διότι ὅσα εἶναι ἐκεῖ δὲν ἔμεινε κανὲν νὰ μὴ εἶδα, καὶ αὐτὸ τὸ μέτρον, ὦ τέκνον μου Μαρκιανέ, δίδεται ἀπὸ τὸν Κύριον εἰς ἐκείνην τὴν ψυχὴν ἥτις καταφρονεῖ τὰ τοῦ κόσμου φαινόμενα καὶ προσηλώνεται ὅλη εἰς τὸν Θεόν, καὶ διὰ τοῦτο τότε δὲν κρύπτεται κανὲν ἀπ’ ἐκεῖνα.»
Καὶ ἀφοῦ εἶδον αὐτὰ ἡρπάγην εἰς τὸ ὕψος τὸ ἄρρητον, εἰς τὸ φῶς τὸ ἀπρόσιτον, καὶ εἶδα τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν ὑπὸ τοῦ θείου ἐκείνου φωτὸς περιβαλλόμενον, διότι τὰ τῆς θεότητος ὄχι μόνον οἱ ἄνθρωποι, ἀλλὰ οὐδὲ οἱ Ἄγγελοι ἠμποροῦν νὰ ἴδουν. Προσέτι ἤξευρε καὶ τοῦτο, τέκνον μου Μαρκιανέ, ὅτι ὁ πεφωτισμένος τὴν καρδίαν βλέπει κ’ ἐδῶ τὸν Κύριον, καθὼς κ’ ἐκεῖ, διότι θρόνος Θεοῦ εὑρίσκεται ἐκείνη ἡ ψυχὴ κατὰ τὸ “ἐγὼ καὶ ὁ πατήρ μου εἰσερχόμεθα καὶ κατοικοῦμεν εἰς τὴν καθαρὰν ψυχὴν καὶ τὴν κάμνομεν οἰκίαν μας”. Καὶ τότε, τέκνον μου, τότε λέγω καταντᾷ ἐκείνη ἡ ψυχὴ εἰς τελείαν ἀγάπην καὶ ταπεινοφροσύνην, καὶ τότε γίνεται ἀκίνητος εἰς τὴν ἁμαρτίαν, στερεωθεῖσα καὶ βεβαιωθεῖσα χάριτι Χριστοῦ· καὶ γίνεται θέσει υἱὸς Θεοῦ, καθὼς εἶναι Ἐκεῖνος φύσει· καθὼς λέγει καὶ ὁ Θεολόγος Γρηγόριος· “Θεὸς θεοῖς ἑνούμενός τε καὶ γνωριζόμενος”.»
Εἶδον καὶ τὰς ἄλλας θεωρίας εἰς τὴν νοητὴν Ἱερουσαλήμ, τὴν μητέρα τῶν πρωτοτόκων, τῆς ὁποίας εἶναι τεχνίτης καὶ δημιουργὸς ὁ Θεός! Καὶ πῶς νὰ διηγηθῶ ἐκεῖνα τ’ ἄρρητα κάλλη καὶ τὸν εὔμορφον στολισμόν της, τέκνον μου Μαρκιανέ; Ὅτι ἀνθρωπίνη γλῶσσα δὲν εἰμπορεῖ νὰ εἴπῃ τὰ περὶ αὐτῆς, καθὼς λέγει ὁ μέγας Παῦλος, “ὀφθαλμὸς δὲν εἶδε καὶ οὖς δὲν ἤκουσε καὶ εἰς καρδίαν ἀνθρώπου δὲν ἀνέβη”· ἄν δὲν φθάσῃ εἰς τὴν τελειότητα τῆς ἀρετῆς, δὲν δύναται νὰ κατανοήσῃ ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα ἡτοίμασεν ὁ Θεὸς τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτὸν καθαρῶς καὶ ποιοῦσι τὰς παραγγελίας του, καὶ λέγεται “καινούργια”, διότι ἀναμένει τοὺς δικαίους ὅπου μέλλουν νὰ κατοικήσουν εἰς αὐτήν, ὕστερα ἀπὸ τὴν δευτέραν Παρουσίαν τοῦ Χριστοῦ.»
Καὶ ὕστερον πάλιν ἡρπάγην εἰς τὰ κατώτερα μέρη τῆς γῆς, ἐκεῖ ὅπου εἶναι αἱ τῶν ἁμαρτωλῶν ψυχαί, καὶ ἡ κόλασις, ἥτις περιμένει αὐτάς, ἤτοι ὁ Τάρταρος καὶ ὁ σκώληξ ὁ ἀκοίμητος καὶ ἡ γέενα τοῦ πυρός, οἱ ὁποῖοι [ἁμαρτωλοὶ] δὲν παιδεύονται ἀλλ’ εἰς σκοτεινὸν τόπον εἶναι φυλακισμένοι καὶ περιμένουν τὴν δικαίαν κατ’ αὐτῶν ἀπόφασιν, καθὼς λέγει καὶ τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ Κυρίου ἡμῶν “ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον”. Καὶ τί σοῦ εἶπα, τέκνον μου Μαρκιανέ, ὅτι δὲν εἶναι κανὲν ἀπόκρυφον, τὸ ὁποῖον νὰ μὴ ἴδῃ ἡ πεφωτισμένη ψυχή, οὔτε ἀπὸ τὰ ὁρατὰ οὔτε ἀπὸ τὰ ἀόρατα, οὔτε ἀνθρώπινοι λογισμοὶ ἀπ’ αὐτὴν κρύπτονται, ἀλλ’ εἶναι ὅλα ξεσκεπασμένα εἰς αὐτήν».
Καὶ ἀκούων ταῦτα ὁ Μαρκιανὸς ἀπὸ τὸν πεφωτισμένον Γέροντά του ἔγεινεν ἐσκτατικός, καὶ πεσὼν κατὰ γῆς ἐπάρθη τὸν νοῦν καὶ πολλὴν ὥραν ἐθαύμαζεν. Ὁ δὲ τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος τὸν ἤγειρεν καὶ τὸν ἔστειλε νὰ ὑπάγῃ νὰ εἴπῃ εἰς τὸν ἱερομόναχον Ἰώβ, καὶ ἐπῆγε, καὶ τοῦ εἶπεν ὅλα, ὅσα ἤκουσε μὲ προσοχήν, καὶ καθὼς τὰ ἤκουσεν ὁ Ἰὼβ ἐχάρη ἐν τῇ ψυχῇ του καὶ ἐδόξασε τὸν Θεόν· καὶ ἄρας τὰς χεῖρας εἰς τὸν οὐρανὸν εἶπεν· «Ὦ Μαρκιανέ, τοιαύτη εἶναι ἡ χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος· διότι οὕτως ἐνεργεῖ εἰς ἐκείνους, οἵτινες ἀξιοῦνται νὰ γείνῃ κατοικητήριόν των, ἐπειδὴ λέγει ὁ Κύριός μας· “Ἐγὼ καὶ ὁ Πατὴρ ἐλευσόμεθα καὶ κατοικήσομεν τῷ ποιοῦντι τὰς ἐντολάς μου”. Ἡμεῖς ὅμως ἐπειδὴ δὲν ποιοῦμεν τὰς ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ ἀπὸ ἀμέλειαν, δὲν ἀξιούμεθα τοιούτων χαρισμάτων καὶ ἀλλοίμονον!”.
Καὶ ὄχι μόνον εἰς τὸν Ἰὼβ τὰ εἶπεν ὁ Μαρκιανός, ἀλλ’ ἐπῆγεν εἰς τοῦ Παντοκράτορος τὴν Μονήν, ὅπου ἠσκήτευεν ὁ πανοσιώτατος Θεωνᾶς καὶ μυστικῶς τοῦ ἐδιηγήθη τὰ παράδοξα τοῦ πράγματος! Καὶ ἐκεῖνος ἀκούσας ταῦτα πολὺ ἐχάρη, καὶ ἐπεθύμει νὰ τὸν ἴδῃ προσωπικῶς, διὰ νὰ ἀπολαύσῃ ψυχικὴν ὠφέλειαν, ὅπερ καὶ ἔγεινε τῇ μεσιτείᾳ τοῦ Μαρκιανοῦ· δηλαδή, ἐδέχθη καὶ αὐτὸν εἰς τὴν συνοδίαν του…
Σημείωσις: Τὸ τμῆμα ἐλήφθη ἀπὸ τὸν ἐν Παραρτήματι Βίον τῶν Ἁγίων Ὁσιομαρτύρων Ἰακώβου καὶ τῶν σὺν αὐτῷ τῶν Ἰβηροσκητιωτῶν (σελ. 187-189), ὁμοῦ μετὰ τῆς ἱερᾶς Ἀκολουθίας των (α΄ Νοεμβρίου) ποιηθείσης ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, περιεχόμενα στὸ Βιβλίον «Ἀκολουθία καὶ Βίος τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου ὁσιομάρτυρος Εὐθυμίου τοῦ Νέου» (κβ΄ Μαρτίου), ὡς καὶ τῶν Ἁγίων Ὁσιομαρτύρων Ἰγνατίου καὶ Ἀκακίου (α΄ Μαΐου), μετὰ τῶν Βίων αὐτῶν, κεχωρισμένως καὶ κοινῶς, ἐκδοθὲν σὲ Β΄ ἔκδοσιν ἐν Ἀθήναις κατὰ τὸ ἔτος 1949 (τύποις Γ. Καραμαλέγκου), ὑπὸ Ἀρχιμανδρίτου Ἀκακίου Παππᾶ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Νικολάου Παιανίας Ἀττικῆς, μετέπειτα Ἐπισκόπου Ταλαντίου γενομένου (1960-1963) τῆς Ἐκκλησίας Γ.Ο.Χ. Ἑλλάδος.